We bespreken kort de mogelijkheden van Microsoft 365. Log hiervoor in (we hebben de beste ervaring met Chrome*) via office.com (zie logingegevens). Daarna zie je onderstaande intropagina met o.a. Outlook, OneDrive, Office, Teams, Forms en Stream.
Het kan dat de iconen na inloggen ook staan in een linkerbalk. Rechtsboven heb je de knop om Office te installeren.
Feedback voor Microsoft 365 (Teams, …) kan je rechstreeks aan Microsoft doorgeven via dit formulier.
Outlook, om te mailen
Deze hoeft geen verdere uitleg. Vergeet niet om je handtekening in te stellen. Zo’n Guldensporencollege-banner onderaan je e-mail maakt het dat tikkeltje professioneler. Reminder: voor alle communicatie tussen personeel en externen gebruiken we e-mail. Communicatie tussen school – leerlingen/ouders loopt via Smartschool.
OneDrive, voor cloudopslag
Mogelijks ken en gebruik je Google Drive of DropBox? OneDrive doet hetzelfde, maar is geïntegreerd in onze schoolomgeving. En het is een goede vervanging van het meesleuren van usb-sticks, omdat je eenvoudig bestanden kan synchroniseren op de eigen computer en deze overal online kan raadplegen en bewerken. Een introductiefilmpje:
Meer uitleg staat in het Smartschoolvak ‘Onderzoeksgps‘ > Documenten > inf 2egraad+richtlijnen pres.pdf.
Office, voor kantoorwerk
Ook online kan je werken met Word, Excel en PowerPoint. Liever de desktoptoepassingen, waaronder Access? Rechtsboven vind je de knop ‘Office installeren’ (zie schermafdruk bovenaan deze pagina), waarmee je de ‘Office 365 ProPlus’-apps op jouw computer kan installeren. Je kan Office 365 op maximum 5 toestellen installeren. Voor leerlingen en personeel van het Guldensporencollege is dit gratis.
Teams, om samen te werken
Dit lijkt het best op een Smartschoolvak, maar met extra’s. Wil je er mee aan de slag? Zie ‘Starten met Teams‘.
Forms, om formulieren te maken
Net als Google heeft ook Microsoft zijn eigen Forms, opnieuw geïntegreerd met de schoolomgeving. Je kan het gebruiken om online enquêtes of toetsen af te nemen.
Stream, om video’s te delen
Stream is de YouTube van Microsoft, maar opnieuw mooi geïntegreerd met de schoolomgeving. Leer hoe je hiermee een video kan delen.
In het artikel ‘beeld opnemen‘ kon je al leren hoe je een video kan maken (bv. een PowerPoint exporteren als video of een screencast opnemen). Maar wat als je meer wil?
Bv. een video waarvan de bestandsgrootte te groot is om vlot door te sturen/te uploaden: die wil je verkleinen. Dit kan met VLC Media Player.
Bv. een video waarvan de rotatie verkeerd is, omdat die is opgenomen met een smartphone of tablet. Dit kan ook met VLC.
Bv. video’s aan elkaar ‘mixen’? Of net een deeltje wegknippen? Of het toevoegen van een soundtrack? Dit kan met OpenShot.
Eens die is bewerkt, kan je deze delen, maar eerst moeten we toch even de aandacht vestigen op het auteursrecht.
Auteursrecht
Gelukkig is het auteursrecht voor het onderwijs iets soepeler, maar het is niet je alles zomaar mag overnemen. Het kan veiliger zijn om direct te zorgen dat het auteursrecht sowieso ok is:
Voor Google-Afbeeldingen kan je via Tools de Gebruikersrechten kiezen: gelabeld voor al of niet-commercieel hergebruik en al of niet met aanpassing
Opgelet, als iets royalty free is, is er soms toch nog een naamsvermelding nodig! Creative Commons is alvast een populaire licentie.
VLC
VLC Media Player is vooral bekend om heel wat videoformaten probleemloos af te spelen en dat is de reden dat het op alle schoolpc’s staat. Maar het kan ook video’s verkleinen in bestandsgrootte of ze roteren. Uiteraard moet VLC eerst gedownload en geïnstalleerd zijn. Open ook het videbestand.
Om de bestandsgrootte te verkleinen gebruiken we de stappen van deze handleiding:
In de menubalk: Media > Converteren/opslaan… (Ctrl + R).
Voeg het videobestand toe via de knop ‘Toevoegen…’.
Klik onderaan op de knop ‘Converteren/opslaan’.
Kies bij ‘Profiel’ bv. ‘Video for MPEG4 720p TV/device’.
Kies een plaats voor het doelbestand, bv. ‘video-kleiner.mp4’
Klik op de Start-knop en heb wat geduld…
Om video’s te roteren, omdat ze bv. “verkeerd” opgenomen zijn met tablet of smartphone kan je deze handleiding volgen. Via de menubalk > Extra > Effecten en filters > tab Video-effecten > tab Geometrie kan je zo filmpjes transformeren/roteren. In de handleiding wordt ook uitgelegd hoe je dit permanent kan maken.
OpenShot
OpenShot Video Editor is een gratis, open source programma voor het bewerken van video’s. Het zal bij nieuwe installaties op schoolpc’s worden meegeïnstalleerd. Als inleiding zal onderstaande video interessant zijn en kan je de gebruikershandleiding raadplegen. Als je er al meer vertrouwd mee bent, dan vind je door de geavanceerde weergave extra’s (Menubalk > Weergave > Weergaven).
Moet je vaak schermafdrukken, tekst, … kopiëren en plakken? Gebruik windows-vlag + v.
Actie
PowerPoint opnemen is heel eenvoudig. Als je wil wisselen tussen PowerPoint/bordboek/website(s)/Word of andere programma’s én dat allemaal opnemen, dan heb je screencast software nodig. We kozen voor Stream en ShareX (er is ook nog OBS Studio, Screencast-O-Matic, en bij een Mac is het zelfs ingebouwd). Een overzicht:
Als je verschillende stappen moet opnemen (bv. de installatie van een programma), dan kan de ‘Stappenbeschrijving‘ van Windows interessant zijn.
Print Screen
Print screen is een knop op je toetsenbord (vaak boven de pijltjestoetsen) waarmee je een schermafdruk neemt. Het wordt vaak aangegeven als Print Scrn , PrtSc of PrtScr.
Als je hierop drukt wordt a.h.w. een foto genomen van je volledig scherm en op het klembord geplaatst. Eens gedrukt kan je deze…
… rechtstreeks in een e-mail of tekstverwerker plakken (met de sneltoets ctrl + v).
… als aparte afbeelding bewaren. Dan open je een grafisch programma (bv. Paint, Paint.NET, GIMP, …) en plak je het daar. Vervolgens bewaar je het als png- of jpg-bestand.
Als je enkel het actieve venster nodig hebt (en bv. niet de taakbalk van Windows), dan gebruik je de combinatie alt + PrtScr.
Knippen en aantekenen
Bekijk het Knipprogramma-filmpje om te weten hoe je met dit standaard aanwezig programma in Windows 10 aan de slag kan. Bij de allernieuwste Windows 10 is er ook ‘Knippen en aantekenen’. Als je het filmpje hebt bekeken, zal je ook snel aan de slag kunnen met deze opvolger:
Ofwel gebruik je de sneltoets vlag + shift + s.
Ofwel klik je op de Start-knop van Windows en je tikt aant… in. Daarna moet je nog klikken op ‘Nieuw’. De keuzelijst bij ‘Nieuw’ is handig als er bv. eerst nog een menu moet openklappen, voordat er een schermafdruk wordt genomen.
Voor het nemen van een schermafdruk vind je bovenaan de mogelijkheid om een rechthoek te nemen, een vrije vorm, een vensterknipsel (zoals alt + PrtScr), een volledig scherm (zoals PrtScr) of om te sluiten.
Eens een schermafdruk is genomen, kan je deze o.a. nog aantekenen met de balpen, pen of markeerstift. Blijf de linkermuisknop ingedrukt houden als je bv. een andere kleur wenst.
Daarna kan je deze opslaan (ctrl +s) of kopiëren (ctrl + c), om die ergens anders (e-mail, Smartschoolbericht, presentatie, …) te plakken (ctrl + v).
PowerPoint opnemen
Het opnemen van een PowerPoint is héél eenvoudig. Ga hiervoor naar de tab ‘Diavoorstelling’ en in de groep ‘Instellen’ vind je ‘Diavoorstelling opnemen’.
Enkele tips bij het overgaan van de ene naar de andere dia:
Het is best om bij die overgang niet door te babbelen, omdat de audio per dia wordt opgenomen.
Het klikken met de muis kan hoorbaar zijn. Het gebruik van de spatiebalk of enter is beter (tenzij je dat geklik niet storend vindt).
Het *.pptx-bestand geven, nl. de oorspronkelijke presentatie. Dan heeft het “publiek” bv. ook toegang tot je notities. Dat kan gewenst zijn, zodat ze de uitleg nog beter kunnen begrijpen.
Een *.ppsx-bestand geven, zodat ze enkel de presentatie kunnen weergeven, maar bv. geen notities kunnen zien. Hiervoor ga je naar ‘Bestand > Exporteren > Bestandstype wijzigen’ en kies je voor ‘PowerPoint-voorstelling (*.ppsx)’.
Het exporteren als video. Hiervoor ga je naar ‘Bestand > Exporteren > Een video maken’, die je dan kan delen (eventueel nadat die extra is bewerkt). Deze optie duurt wel een tijdje, is voor het publiek niet zo handig om naar een specifieke dia te gaan en je krijgt een groter bestand. Deze video-export kan in bepaalde situaties aangewezen zijn, omdat je zo op een heel laagdrempelige manier een filmpje kan maken, omdat ook alle animaties en jouw ingesproken tekst worden opgenomen in de video.
ShareX
We starten met de uitleg over een schermopname met video en audio. Verder gaat het ook nog over animated gifs, geannoteerde schermafdrukken en afbeelding-naar-tekst.
Om te leren hoe je een schermopname met video en audio kan maken via ShareX kan je deze presentatie bekijken of de video die hieronder staat. Je kan ook naar een specifiek onderdeel van de video springen: Wat is het? – Downloaden – Instellen (éénmalig) – Gebruiken – Afronden. Eens de video is gemaakt, kan je deze delen ( (eventueel nadat die extra is bewerkt). (Niet vergeten: voor eenvoudige schermopnames tot 15 minuten kan je ook Stream gebruiken.
Voor het gebruik is de sneltoets voor video-opname dus shift+ PrtScrn, waarna ShareX zelf naar rechthoeken zoekt, maar je kan ook je eigen gebied maken door te klikken en te slepen met de muis. Met de spatiebalk neem je het volledig scherm. Als je ook webcambeeld wilt dan kan je de CamDesk-widget gebruiken (apart te downloaden en uit te pakken).
ShareX kan ook een klassieke schermafdruk nemen en heeft enkele extra’s om te annoteren. Voor eenvoudig gebruik zal ‘Knippen en aantekenen‘ gemakkelijker zijn.
Wil je een animated gif (handig voor een presentatie of webpagina), dan start je ShareX en dan kan je met ctrl + shift + PrtScrn zo’n bewegende afbeelding maken.
Een extraatje: met ShareX kan je een afbeelding met tekst omzetten naar tekst die je kan bewerken (OCR = Optical Character Recognition). Je opent de afbeelding en gaat dan in het menu van ShareX naar ‘Vastleggen > Tekst vastleggen (OCR)…’ Eventueel verander je de language en dan kan je het resultaat kopiëren in bv. je tekstverwerker. Hieronder is deze OCR toegepast op ons logo.
Camera
Voor het opbouwen van bv. wiskunde-bewijzen of -oefeningen kan een tekentablet of een pen-and-touch laptop zoals in het laptopproject heel interessant zijn. Maar het is helaas iets dat je meestal niet zomaar hebt liggen.
Gelukkig kan je met de camera van je tablet/smartphone en een dosis creativiteit aan de slag om zaken te filmen. Zie onderstaand voorbeeld met K’NEX. Een krukje met een gaatje in het zitvlak blijkt ook een haalbare kaart.
Als de video klaar is, kan je deze delen. Eventueel nadat die extra is bewerkt, omdat je merkte dat de opname “onderste boven” staat (in OpenShot kan je dan gewoon rechts klikken op de clip > Roteren kiezen).
Van collega’s horen we dat als je de camera van smartphone of laptop gebruikt om een whiteboard te filmen, het moeilijk is om het goed genoeg te krijgen. Groter schrijven en een goede whiteboardstift helpt, maar een camera heeft het moeilijk om de focus te houden. Bv. omdat hij zich op de persoon scherp stelt i.p.v. het geschrevene. Alle low-budget-tips zijn welkom bij jouw lokale ict’er.
Teams-gesprek opnemen
Als een gesprek in Teams gestart is, dan kan je via het …-menu heel eenvoudig dit gesprek opnemen via ‘Opname starten’. Dit kan bv. een online live les zijn, die dan beschikbaar komt in het Team. Handig voor iemand die afwezig was of iemand die een (stuk van) de uitleg nog eens wil horen.
Updates
Er was een relatief lange intro over de redenen om beeld op te nemen, maar ik heb dit weggelaten om sneller to the point te komen. (MAC, 23/09/21)
, screencast software (en ook een streaming website)
